Alles over slaapwandelen

Slaapwandelen is een vreemd fenomeen. Mensen die midden in de nacht wakker worden en allerlei dingen gaan doen. Er zijn zelf verhalen van mensen die autorijden in hun slaap! Slaapwandelen, in de medische wereld somnambulisme genoemd, valt samen met bijvoorbeeld bedplassen en snurken binnen de categorie parasomnieën: verstoringen van de slaap door vreemde gedragingen. Heb jij last van slaapwandelen? Of ken je iemand die wel eens slaapwandelt? Lees dan snel verder!

Er wordt wel eens gedacht dat mensen die slaapwandelen hun dromen aan het uitvoeren zijn. Dit is echter een fabeltje. Als je droomt, verkeer je namelijk in je REM-slaap (Rapid Eye Movement). Tijdens deze fase binnen de slaapcyclus is je hersenactiviteit zeer hoog maar is je lichaam zo goed als verlamd. Slaapwandelen komt dan ook niet voor in deze fase. Het komt het meest voor in je diepe Non-REM-slaap. Tijdens dit deel van je nachtrust draai en woel je veel en is je hersenactiviteit een stuk lager. Maar hoe ziet het er dan uit?

Het gaat er allemaal wat anders aan toe dan in Hollywood. Mensen die slaapwandelen lopen niet als zombies, met gestrekte armen door de slaapkamer. Vaak doen ze juist hele ‘normale’ dingen zoals opstaan, aankleden of door het huis wandelen. Terwijl ze dit doen lijkt het van een afstandje ook als of ze gewoon wakker zijn. Als je dichterbij komt zul je merken dat de slaapwandelaar als het ware door je heen kijkt en niet in de gaten heeft dat je er bent. Slaapwandelen duurt meestal ongeveer 10 tot 20 minuten. Daarna slaapt de slaapwandelaar onverstoord verder. Soms helaas op een rare plaats.
 

Symptomen van slaapwandelen

Slaapwandelen gebeurt meestal kort na het inslapen, in de diepe NREM-slaap van de eerste slaapcyclus. De symptomen van slaapwandelen zijn meestal onschuldig. Mensen lopen wat rond of doen dingen die ze overdag ook doen, maar dan onbewust. De volgende gedragingen kun je zien bij iemand die slaapwandelt:

• Wazige blik in de ogen
• Verwarde blik in de ogen
• Geen herinneringen aan de slaapwandeling
• Rechtop in bed zitten
• Onsamenhangend praten
• Agressief gedrag
• Lastig wakker te krijgen

Slaapwandelen is in principe niet gevaarlijk. Het wordt vaak pas een probleem als mensen zichzelf bezeren of zelfs verwonden tijdens het slaapwandelen. Iemand kan bijvoorbeeld van de trap vallen, door een ruit struikelen of in extreme gevallen zelfs uit een raam klimmen. Dit is echter makkelijk op te lossen. Maak de kamer veilig door het raam te barricaderen (zorg ervoor dat deze in geval van nood wél open kan), zorg voor een hekje voor de trap en plak scherpe randen en punten af met zacht foam of piepschuim.

Slaapwandelende kinderen

Bij kinderen komt slaapwandelen een stuk vaker voor dan bij volwassenen. Het kan op iedere leeftijd voorkomen maar het gebeurt het vaakst in de leeftijdscategorie 11 - 14 jaar oud. In deze categorie heeft wel 1 op de 4 kinderen een ervaring met slaapwandelen! Zowel jongens als meisjes kunnen er last van hebben. Hoe het komt dat slaapwandelen relatief veel bij jongeren voorkomt? Dat is nog niet wetenschappelijk bewezen maar geleerden denken dat het te maken heeft met de ontwikkeling van het lichaam. De hersenen, botten, spieren en de rest van het lichaam zijn in volle groei. Daarnaast maken kinderen op deze leeftijd veel,  en soms ineens andere, hormonen aan. Deze veranderingen kunnen ervoor zorgen dat een kind gaat slaapwandelen. De meeste kinderen groeien hier zonder al te veel problemen weer overheen.

Tips bij slaapwandelen

Er is in principe geen behandeling tegen slaapwandelen. Het is een fenomeen dat vaak voorkomt en nog niet helemaal begrepen wordt. Er bestaan wel veel tips om de kans dat je ‘s nachts gaat slaapwandelen te verkleinen. We zetten ze graag voor je op een rijtje. Dan slaap je vanavond heerlijk aan één stuk door!

• Drink geen of weinig alcohol
• Gebruik geen drugs
• Zorg voor regelmaat in je leven
• Houdt een vast slaap-waak ritme aan

Mocht het dan toch gebeuren dat iemand in je omgeving ‘s nachts aan de wandel gaat, maak diegene dan niet bruut wakker maar breng hem of haar rustig terug naar bed. Zo slaap je daarna zelf rustig verder. Welterusten!